amalinks wokungena

Breaking News

Izitholo Zabokuza eJohannesburg Bezivaliwe NgoLwesithathu Besesaba iXenophobia


Izizalwane zakwamanya amazwe ezigoqela lezeZimbabwe eJohannesburg sezihlalele evalweni ngemva kwemibiko yokuthi udlakela olubhekiswe kuzizalwane zamanye amazwe seluqalile edolobheni leli. Abakwamanye amazwe eJohannesburg bavale izitolo zabo lamhlanje inengi labuyela ezindlini ngemva kwemibiko ethi izizalwane zakwele South Africa ziyeza ukuzobutha impahla lokubulala abakwamanye amazwe kuleli dolobho.

AbeZimbabwe abahlala eJohannesburg batshele intathelizindaba yeStudio Seven, uBenedict Nhlapho ukuthi sebephethe amathumbu ngezandla.

“Kukhanya kuzakuba lokuhlaselwa kwabakwamanye amazwe eJohannesburg okuzaqala lamhlanje. Amazulu athi azangena edolobheni ezobulala abakwamanye amazwe. Lawe tshela omunye omuntu ngaloludaba ukuze wonke umuntu aqaphele.”

Loyiwo umbiko abantu abawuthumelana kumlayezo wabomakhalekhukhwini, obangele ukuthi abakwamanye amazwe bavale izitolo zabo edolobheni leGoli, kwathi inengi lahle laphuma edolobheni. Amapholisa ahle alusukumela phezulu loludaba agcwala indawo yonke eqaphe isimo, kodwa ngemva kokuba ihlekana labakwamanye amazwe abathengisa ezitaladeni zeGoli selike lahlaselwa.

Njengoba phakathi kwezigidi lezigidi zezizalwane zeZimbabwe ezikwele South Africa inengi labo lihlala edolobheni leJohannesburg lasemalokitshini aleli dolobho, imbikole yokuqhamuka kwexenophobia eJohannesburg isitshiye inengi labeZimbabwe lifile ngovalo.

Isizalwane seZimbabwe umnumnzana Phanankosi Ndlovu uthi imbiko yokuthi sebezohlaselwa ibethuse kakhulu njengoba bazibonela ngesikhathi sodlakela lokucwasana ngobuzwe ngo 2008 abantu bekhandwa ngamatshe lokutshiswa.

Ngemva kwemibiko ethi eDurban lapho loludlakela olumemetheka khona njengomlilo webusika, omunye umama weDRC ukhutshwe emtshoveni yizizalwane zakwele South Africa zamkhanda ngamatshe waze wafa, isizalwane seZimbabwe umnumnzana Ismael Ngwenya uthi sebesezaba lokugada imitshova.

Kusenjalo edolobheni le Durban esabelweni sakwaZulu Natal lapho okuqale khona loludlakela, sekubulewe abantu abahlanu, inengi lalinyazwa kantike izinkulungwane sezibalekele enkambeni esiyakhelwe labo asebebaleke emizini yabo. Eminye imbiko ithi omunye wababuleweyo laba yisizalwane seZimbabwe.

Sekuthunyelwe amapholisa phose inkulungwane endaweni ezitshiyeneyo zaleli dolobho ukuyabhula umlilo. Inengike lisola iziphathamandla zikahulumende lezinye inkokheli zomdabu ngokwethula inkulumo esezivuse loludlakela.

Lobakunjalo labo abasolwayo kugoqela inkosi yamaZulu uGoodwill Zwelithini eyathi abakwamanye amazwe kababuyele kubo bahle bavuka behlaselwa, sebekuphika lokhu. Umongameli Jacob Zuma yena usephumele obala esola loludlakela.

Kodwake abakwamanye amazwe bathi ukukhuzanje ngomlomo zona izigilamkhuba ezihlasela abanye zingavalelwanga ejele kakusoke kuluqede udlakela lokuhlaselwa kwabakwamanye amazwe.

XS
SM
MD
LG